Nie czekaj na pomoc zbyt długo

W ostatnich miesiącach znaczenie spadła liczba pacjentów w Poradni Medycyny Paliatywnej. Wbrew pozorom to nie jest dobra wiadomość. Mniej pacjentów zgłoszonych do poradni nie oznacza bowiem, że mamy zdrowsze społeczeństwo. Po prostu pacjenci  nie korzystają z przysługującej im pomocy. Przypominamy, że poradnia medycyny paliatywnej w NZOZ Puls-Med przyjmuje nowych pacjentów, dla ich bezpieczeństwa zachowany jest reżim sanitarny, a opieka jest całkowicie bezpłatna. Wystarczy skierowanie od lekarza prowadzącego. 

W całym województwie śląskim są 33 poradnie, które świadczą takie usługi w ramach kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia. W Rybniku działa tylko jedna. Znajduje się w strukturze NZOZ Puls-Med przy ul. Grunwaldzkiej 66, na osiedlu Nowiny. Ze wsparcia tej placówki korzystają nie tylko mieszkańcy Rybnika i powiatu rybnickiego, ale także pacjenci z Jastrzębia Zdroju, Wodzisławia Śląskiego, Rud, Radlina. Są to głównie osoby chore onkologicznie, w większości na nowotwory płuc, piersi, gruczołu krokowego, narządów rodnych oraz białaczkę. – To pacjenci, których bliscy nie powinni zwlekać ze zgłoszeniem ich do poradni. Niestety, już od dłuższego czasu trafia do nas mniej chorych. Ten spadek jest alarmujący. W naszym regionie to aż o połowę mniej, niż przed okresem pandemii. To niedobrze, bo pacjenci, którzy kwalifikują się na taką pomoc, nie mogą korzystać z leczenia pomagającego im w codziennym funkcjonowaniu w chorobie – mówi Katarzyna Zadara z NZOZ Puls-Med. Co mogło przyczynić się do mniejszego zainteresowania? - Myślę, że pacjenci są zbyt późno kierowani do poradni. W dużej mierze przyczyniła się do tego pandemia koronawirusa – mówi Katarzyna Zadara, pielęgniarka koordynująca w Poradni Medycyny Paliatywnej i Hospicjum Domowym w NZOZ Puls-Med w Rybniku.

 

Jak dodaje, przyczyną takiego spadku może być pandemia, która spowodowała, że pacjenci przewlekle czy nieuleczalnie chorzy, w obawie przed wirusem, zbyt późno trafiają do specjalistów.  – Obserwujemy znaczny spadek liczby skierowań do poradni paliatywnej. Medycyna paliatywna jest ukierunkowana na to, by poprawić jakość życia ciężko chorej osoby. Ma zapobiegać bólowi innym objawom somatycznym oraz  łagodzić cierpienia psychiczne towarzyszące choremu. Obawiam się, że mniej skierowań nie świadczy o tym, że zmniejsza się liczba osób kwalifikujących się do takiej pomocy – wyjaśnia Katarzyna Zadara.

Medycyna paliatywna skierowana jest do osób chorujących na nieuleczalne, niepoddające się leczeniu przyczynowemu, postępujące i ograniczające życie choroby. Poradnie świadczą usługi w ramach kontraktu z NFZ, więc są bezpłatne. Na jakim etapie powinno się rozpocząć leczenie w poradni medycyny paliatywnej? - Myślę, że powinno się to odbywać już na etapie kończącego się leczenia przyczynowego, ale o tym zawsze decyduje lekarz. Pacjent i rodzina otrzymują wsparcie i poczucie bezpieczeństwa. Mogą korzystać z doświadczenia i wiedzy  personelu Poradni  Medycyny Paliatywnej– wskazuje pielęgniarka.

 

Kto może skorzystać z pomocy

Do poradni medycyny paliatywnej w NZOZ Puls-Med w Rybniku potrzebne jest odpowiednie skierowanie od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. Otrzymać je może osoba ze stwierdzoną jednostką chorobową kwalifikującą pacjentów do przyjęcia do poradni,jest to choroba wywołana przez ludzki wirus upośledzenia odporności HIV, nowotwory, następstwa zapalnych chorób ośrodkowego układu nerwowego, układowe zaniki pierwotne zajmujące ośrodkowy układ nerwowy, stwardnienie rozsiane, kardiomiopatie, niewydolność oddechowa niesklasyfikowana gdzie indziej, jak i owrzodzenie odleżynowe.

Poradnia obsługuje chorych dorosłych. Obecnie w rybnickiej poradni leczą się osoby, które mają po dwadzieścia lat, jak też osiemdziesięciolatkowie. – Choroby te nie są przypisane do jednej grupy wiekowej, niestety mogą dotknąć każdego. Pacjenci przyjmowani są na bieżąco, w dni pracy poradni. Wymagane jest skierowanie. Na poradę można zapisać się telefonicznie lub osobiście – mówi pielęgniarka.

Na czym polega opieka w poradni paliatywnej

W ramach poradni pacjent ma możliwość skorzystania z porady lekarza, pielęgniarki oraz psychologa. - Pacjent odwiedza placówkę w zależności od samopoczucia co tydzień, co dwa tygodnie, co miesiąc. Z reguły wtedy, kiedy pojawiają się nowe objawy, kiedy kończą się leki lub kiedy potrzebuje porozmawiać z lekarzem o swojej chorobie. Lekarz bada pacjenta, kieruje na badania. W poradni pracują lekarze specjaliści medycyny paliatywnej, którzy wiedzą, jak pomóc pacjentowi – wyjaśnia Katarzyna Zadara.

Ważną funkcję w opiece nad pacjentem pełni pielęgniarka specjalista pielęgniarstwa opieki paliatywnej. To ona wykonuje zlecone przez lekarza zabiegi, np. iniekcje, wlewy kroplowe, pobiera krew do badań, wykonuje opatrunki, edukuje pacjentów i ich opiekunów, pomaga w rozwiązaniu  problemów związanych z pielęgnowaniem chorego.

Dodatkowo każdy pacjent ma zapewnioną pomoc psychologiczną. Z porad psychologa może skorzystać również jego rodzina. Dzieje się to głównie wtedy, gdy bliscy nie potrafią zaakceptować choroby i nie radzą sobie z emocjami, trudnościami i nową sytuacją.

Poradnia w pandemii w reżimie sanitarnym

- Jeśli chodzi o warunki przyjęcia i terminy – nic się nie zmieniło. Poradnia działa tak jak przed pandemią. Pacjenci na pierwszą wizytę zgłaszają się osobiście do lekarza. Kolejne porady odbywają się zgodnie z życzeniem pacjenta. Niektórzy korzystają z teleporady, bo taka forma im odpowiada, inni wolą kontakt osobisty z kadrą medyczną. Pacjenci, którzy wymagają świadczeń pielęgniarskich lub psychologicznych przez cały czas mogą z nich korzystać. Nadal wykonujemy wlewy kroplowe, iniekcje, opatrunki, pobieramy krew na badania - tłumaczy.

W poradni przestrzegany jest reżim sanitarny. Pacjenci umawiają się do poradni na konkretną godzinę, bez możliwości spotkania się z inną chorą osobą i konieczności oczekiwania na poradę w poczekalni. Personel stosuje środki ochrony osobistej. Przed wejściem do pomieszczeń dostępny jest płyn dezynfekujący, a pacjent musi mieć maseczkę zasłaniającą usta i nos. Konieczne jest również wypełnienie ankiety wstępnej kwalifikacji  dotyczącej Covid 19. – Wiemy, że odwiedzają nas pacjenci o niskiej odporności, dlatego zapewniamy im maksymalny komfort i bezpieczeństwo. Do budynku wchodzą tylko osoby umówione na wizytę – podkreśla Katarzyna Zadara pielęgniarka koordynująca z NZOZ Puls-Med w Rybniku. –  Wystarczy do nas zadzwonić i umówimy wizytę w dogodnych dla chorego i jego bliskich warunkach – podkreśla.